Ο εμβολιασμός είναι ο τρόπος να προστατευτούμε από τον κορονοϊό, εύλογα όμως οι απορίες είναι πολλές και η ανησυχία ακόμη έντονη. Οι μελέτες συνεχίζονται και οι επιστήμονες συνεχώς μας δίνουν την απαραίτητη πληροφόρηση.
Το Royal College of Obstetricians and Gynaecologists με άρθρο του στις 23/4/21 απαντά στα 10 συχνότερα ερωτήματα που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη και το θηλασμό.
1. Είμαι έγκυος εργαζόμενη στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης και μου έχει δοθεί δυνατότητα εμβολιασμού για τον COVID-19, τι πρέπει να κάνω;
Από τις 31 Δεκεμβρίου 2020, οι έγκυες γυναίκες που εργάζονται στην πρώτη γραμμή στον τομέα της υγείας ή της κοινωνικής μέριμνας, προτείνεται να εμβολιάζονται. Και αυτό, επειδή ο κίνδυνος έκθεσης στον κορονοϊό μπορεί να είναι υψηλότερος, ακόμα κι αν έχουν χαμηλό κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών.
Οι κίνδυνοι και τα οφέλη του εμβολιασμού θα πρέπει να αξιολογούνται σε εξατομικευμένη βάση. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει παράγοντες όπως η εθνικότητά σας, αν είστε υπέρβαρη είτε παχύσαρκη, τυχόν υποκείμενες καταστάσεις υγείας που μπορεί να έχετε, καθώς και η επαγγελματική έκθεση και η ικανότητα τήρησης κοινωνικών απόστάσεων στην εργασία.
2. Ποια είναι η συμβουλή για να πάω στη δουλειά εάν είμαι έγκυος και έχω εμβολιαστεί;
Οι εργοδότες πρέπει να πραγματοποιήσουν εκτίμηση επικινδυνότητας για τους εγκύους υπαλλήλους λαμβάνοντας υπόψη τις οδηγίες του ΕΟΔΥ για τον κορονοϊό κατά την εγκυμοσύνη. Οι εργοδότες εξακολουθούν να υποχρεούνται να διενεργούν εκτίμηση επικινδυνότητας ακόμη και εάν ένας εργαζόμενος έχει εμβολιαστεί.
3. Είναι ο εμβολιασμός κατά της COVID-19 ασφαλής και αποτελεσματικός σε έγκυες γυναίκες;
Οι μεγάλες κλινικές δοκιμές που έδειξαν ότι τα εμβόλια κατά του κορονοϊού είναι ασφαλή και αποτελεσματικά δεν περιελάμβαναν έγκυες γυναίκες.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν περιορισμένες πληροφορίες σχετικά με τις επιδράσεις του εμβολιασμού στην εγκυμοσύνη. Ένας πολύ μικρός αριθμός γυναικών έμεινε έγκυος μετά τη λήψη του εμβολίου σε μια δοκιμή. Δεν υπήρχε κανένα σημάδι προβλημάτων.
Δεδομένου ότι τα εμβόλια κατά του κορονοϊού δεν δοκιμάστηκαν σε έγκυες γυναίκες, δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι λειτουργούν τόσο καλά στις εγκύους όσο σε άλλους ενήλικες. Ωστόσο, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι τα εμβόλια δεν θα προστατεύσουν αποτελεσματικά τις έγκυες γυναίκες από τον κορονοϊό. Ομοίως, δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι το εμβόλιο θα έχει παρενέργειες σε έγκυες γυναίκες.
Συμβουλευτείτε λοιπόν το γυναικολόγο σας, ο οποίος θα είναι ενήμερος για τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα και θα σας καθοδηγήσει αναλόγως.
4. Γιατί οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι τα εμβόλια κατά της COVID-19 δεν θα επηρεάσουν την εγκυμοσύνη εφόσον δεν υπάρχουν δεδομένα;
Ελλείψει δεδομένων, δεν μπορούμε να είμαστε 100% σίγουροι ότι τα εμβόλια δεν θα προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες κατά την εγκυμοσύνη. Ωστόσο, αυτή η αβεβαιότητα πρέπει να σταθμιστεί έναντι του κινδύνου κατά την εγκυμοσύνη.
Τα εμβόλια κατά του κορονοϊού δεν περιέχουν συστατικά που είναι γνωστό ότι είναι επιβλαβή για τις εγκύους ή για το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Μελέτες των εμβολίων σε ζώα για να εξεταστούν οι επιπτώσεις στην εγκυμοσύνη δεν έδειξαν στοιχεία ότι το εμβόλιο προκαλεί βλάβη στην εγκυμοσύνη ή στη γονιμότητα.
Τα m-RNA εμβόλια δεν είναι «ζωντανά» εμβόλια και επομένως δεν μπορούν να προκαλέσουν μόλυνση από κορονοϊό σε εσάς ή στο μωρό σας. Τα υπόλοιπα εμβόλια που βασίζονται σε ζωντανούς ιούς αποφεύγονται κατά την εγκυμοσύνη.
5. Ποια είναι τα οφέλη του εμβολιασμού κατά την εγκυμοσύνη;
Ο εμβολιασμός είναι αποτελεσματικός στην πρόληψη της μόλυνσης από κορονοϊό. Πάνω από τις μισές γυναίκες που νοσούν κατά την εγκυμοσύνη δεν έχουν καθόλου συμπτώματα, αλλά σε ορισμένες έγκυες γυναίκες μπορεί η λοίμωξη να δράσει απειλητικά για τη ζωή τους, ειδικά αν πάσχουν και από υποκείμενα νοσήματα.
Στα προχωρημένα στάδια της εγκυμοσύνης, οι γυναίκες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να νοσήσουν σοβαρά από κορονοϊό. Εάν συμβεί αυτό, είναι περίπου τρεις φορές πιο πιθανός ο πρόωρος τοκετός.
Τα οφέλη του εμβολιασμού περιλαμβάνουν λοιπόν τη μείωση της σοβαρής νόσου για την έγκυο γυναίκα και μείωση του κινδύνου γέννησης πρόωρου βρέφους.
6. Σε ποια χρονική στιγμή μπορεί να γίνει το εμβόλιο κατά την εγκυμοσύνη;
Το εμβόλιο μπορεί να γίνει ανεξάρτητα από το στάδιο της εγκυμοσύνης. Επιπλέον, οι γυναίκες δεν χρειάζονται τεστ εγκυμοσύνης πριν από τον εμβολιασμό, ενώ παράλληλα οι γυναίκες που σχεδιάζουν εγκυμοσύνη δεν χρειάζεται να αλλάξουν τα πλάνα τους.
Ωστόσο, δεδομένου ότι η λοίμωξη από κορονοϊό έχει σοβαρότερες επιπλοκές σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, οι γυναίκες μπορούν να επιλέξουν να κάνουν το εμβόλιο μετά τις 12 πρώτες εβδομάδες, πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γυναικολόγου τους.
7. Οι γυναίκες που θηλάζουν μπορούν να εμβολιαστούν;
Οι μέχρι τώρα μελέτες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει κανένας γνωστός κίνδυνος. Οι γυναίκες που θηλάζουν μπορούν να εμβολιάζονται όπως ο γενικός πληθυσμός.
Αν και υπάρχει έλλειψη πληθώρας δεδομένων, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι δεν υπάρχει εύλογος μηχανισμός με τον οποίο οποιοδήποτε συστατικό εμβολίου θα μπορούσε να περάσει στο μωρό μέσω του μητρικού γάλακτος. Επομένως, δεν πρέπει να σταματά ο θηλασμός όταν γίνεται το εμβόλιο κατά του κορονοϊού.
8. Μπορώ να κάνω το εμβόλιο κατά της COVID-19 εάν σκοπεύω να μείνω έγκυος;
Η πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι γυναίκες που προσπαθούν να μείνουν έγκυες δεν χρειάζεται να αποφύγουν την εγκυμοσύνη μετά τον εμβολιασμό.
Άλλωστε, ο εμβολιασμός πριν από την εγκυμοσύνη θα βοηθήσει στην πρόληψη της λοίμωξης και των σοβαρών επιπλοκών της.
9. Προσπαθώ να μείνω έγκυος. Έκανα την πρώτη δόση εμβολίου κατά της COVID-19, πρέπει να καθυστερήσω την εγκυμοσύνη μέχρι τη δεύτερη δόση;
Μία δόση εμβολίου σάς παρέχει καλή προστασία έναντι της λοίμωξης, αλλά πιστεύεται ότι δεν είναι μακροχρόνια και μπορεί να μην σας προστατεύει για ολόκληρη την εγκυμοσύνη. Εάν είναι δυνατόν, συνίσταται να ολοκληρώσετε τον εμβολιασμό πριν μείνετε έγκυος.
Εάν ανακαλύψετε ότι είστε έγκυος μετά την πρώτη δόση του εμβολίου, είναι επιλογή σας είτε να κάνετε τη δεύτερη δόση κατά το συνιστώμενο διάστημα, είτε να περιμένετε έως τη 12η εβδομάδα. Η απόφασή σας θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη και το κατά πόσο έχετε τη δυνατότητα να τηρείτε κοινωνικές αποστάσεις στο διάστημα αυτό.
Συμβουλευτείτε το γυναικολόγο σας, ο οποίος θα είναι ενήμερος για τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα και θα σας καθοδηγήσει αναλόγως.
10. Τι πρέπει να κάνω εάν εμφανίσω αντίδραση στο εμβόλιο;
Όπως όλα τα φάρμακα, τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Αυτές είναι συνήθως ήπιες και δεν διαρκούν πολύ. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες (την πρώτη ή δύο ημέρες μετά το εμβόλιο) περιλαμβάνουν: πόνο ή ευαισθησία στο χέρι, αίσθημα κόπωσης και πονοκεφάλους, πόνους και ρίγη.
Μπορεί επίσης να έχετε συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη για μια ή δύο ημέρες. Εάν εμφανίσετε πυρετό (η θερμοκρασία σας είναι 38C ή μεγαλύτερη) μπορείτε να ξεκουραστείτε και να πάρετε παρακεταμόλη, η οποία είναι ασφαλής κατά την εγκυμοσύνη.
Μπορείτε να αναφέρετε τυχόν υποψίες ανεπιθύμητων ενεργειών μέσω της Κίτρινης Κάρτας, η οποία επιτρέπει στον Οργανισμό Φαρμάκων να παρακολουθεί τις ανεπιθύμητες ενέργειες και να διασφαλίζει ότι τα εμβόλια είναι ασφαλή.
Φυσικά πρέπει να επικοινωνήσετε και με τον γιατρό σας για περαιτέρω συμβουλές αλλά και εάν τα συμπτώματα επιμένουν ή εντείνονται.
Πηγή: Royal College of Obstetricians and Gynaecologists
ΕΟΔΥ: Εγκυμοσύνη & λοίμωξη από κορονοϊό
Σημειώνεται οτι το ανωτέρω άρθρο περιέχει δεδομένα από τον Απρίλιο 2021. Οι έρευνες ωστόσο προχώρησαν ραγδαία και πλέον μπορείτε να ενημερωθείτε ΕΔΩ για τα νεότερα δεδομένα.
Mπορεί ακόμα να σας ενδιαφέρουν:
Τα νεότερα δεδομένα για τα εμβόλια κατά της Covid-19
Τι πρέπει να γνωρίζετε για τον κορονοϊό αν είστε έγκυος
Tοκετός εν μέσω πανδημίας : Τι αλλάζει;
Γρίπη & θηλασμός: όσα πρέπει να γνωρίζετε
Είναι ασφαλής ο θηλασμός όταν η μητέρα έχει κάποια λοίμωξη;